Έθνος, 20/10/19
Οι αποφάσεις του ΣτΕ με τις οποίες κρίθηκαν αντισυνταγματικές κρίσιμες διατάξεις του νόμου Κατρούγκαλου δεν επηρεάζουν ούτε το οργανωτικό σχήμα του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης ούτε τους δύο πυλώνες της βασικής και αναλογικής σύνταξης που είχαν ήδη θεμελιωθεί νομοθετικά το 2010. Παρ’ όλα αυτά, με τον νέο νόμο που καλείται άμεσα να εισηγηθεί στη Βουλή ο Υπουργός Εργασίας κατ’ ουσίαν εισάγεται ένα νέο ασφαλιστικό σύστημα, αφού οι αποφάσεις του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου επιτάσσουν την εκ νέου ρύθμιση του τρόπου υπολογισμού των συντάξεων, κύριων και επικουρικών, καθώς και του τρόπου υπολογισμού των εισφορών των ελεύθερων επαγγελματιών.
Ο νόμος Κατρούγκαλου έτεινε να μετατρέψει την ασφαλιστική τεχνική σε ένα προνοιακού τύπου μοντέλο που υπέσκαπτε την ασφαλιστική συνείδηση. Μειώνοντας τους συντελεστές αναπλήρωσης εις βάρος εκείνων που έχουν πολλά χρόνια ασφάλισης και υψηλές αποδοχές, στρέβλωσε την ανταποδοτικότητα του συστήματος και την αρχή της εγγύτητας μεταξύ του προσυνταξιοδοτικού εισοδήματος και των συντάξιμων αποδοχών, όπως για πρώτη φορά με τόση ενάργεια έκρινε το ΣτΕ. Παράλληλα επιβάρυνε τους αυτοαπασχολούμενους και τους ελεύθερους επαγγελματίες με υπέρογκες εισφορές, παραβιάζοντας την αρχή της ισότητας έναντι των μισθωτών και παροτρύνοντάς τους εμμέσως προς την εισφοροδιαφυγή και φοροδιαφυγή.
Το ΣτΕ έκρινε τι είναι αντισυνταγματικό, όμως ο νομοθέτης δεν στερείται επιλογών ως προς τον τρόπο με τον οποίο θα θεραπεύσει τις αντισυνταγματικότητες. Θα διατηρηθεί ή όχι ο ενιαίος κανόνας υπολογισμού της ανταποδοτικής σύνταξης και σε ποιο ύψος θα αναμορφωθούν τα ποσοστά αναπλήρωσης; Θα υιοθετηθεί τελικά το κεφαλαιοποιητικό σύστημα στις επικουρικές συντάξεις, προκαλώντας σοβαρά προβλήματα χρηματοδότησης κατά τη μεταβατική περίοδο; Θα αποσυνδεθεί ο τρόπος υπολογισμού των εισφορών των ελεύθερων επαγγελματιών από το εισόδημά τους ή θα επιλεγεί ένα μεικτό σύστημα υπολογισμού τους με βάση κλίμακες που θα λαμβάνουν υπόψη τόσο το εισόδημα όσο και τα χρόνια άσκησης του επαγγέλματος; Το βέβαιο είναι ότι οι απαντήσεις στα διλήμματα αυτά πρέπει να δοθούν σύντομα από τον νομοθέτη, αφού ήδη οι συνταξιούχοι στρέφονται δικαστικώς κατά των συντάξεων που απονέμονται.