Η φυλακή και οι εκλογές

Παραπολιτικά, 20/10/2018

Η ποινικοποίηση της πολιτικής ζωής σε συνάρτηση με τη χειραγώγηση της δικαστικής εξουσίας αποτελούν το έσχατο στάδιο πριν από μία συνταγματική εκτροπή ή από τη διολίσθηση ενός δημοκρατικού κράτους δικαίου σε αυταρχικό καθεστώς. Η εκστόμιση της φράσης «Θα κερδίσουμε τις εκλογές, αν βάλουμε κανέναν φυλακή» από τον αναπληρωτή υπουργό Υγείας συμπυκνώνει και τα δύο προηγούμενα. Δυστυχώς αποδοκιμασία της φράσης αυτής δεν υπήρξε από την πλευρά του πρωθυπουργού ή των στενών συνεργατών του.
Βέβαια η διαδικασία ποινικοποίησης της πολιτικής με πρωτοφανείς μεθοδεύσεις, όπως αυτές που ακολουθήθηκαν στην υπόθεση Novartis, έχει ήδη σχεδιαστεί και εκκινήσει εδώ και μήνες. Αλλά και οι αθέμιτες παρεμβάσεις της Κυβέρνησης στο έργο της Δικαιοσύνης έχουν ξεκινήσει τουλάχιστον από το φθινόπωρο του 2016, με αφορμή την υπόθεση των τηλεοπτικών αδειών. Οι παρεμβάσεις αυτές υπαγορεύονται άλλωστε από μία συγκεκριμένη αντίληψη του κυβερνώντος κόμματος για τη λειτουργία της Δικαιοσύνης. Εμβληματική ήταν η αναφορά του πρωθυπουργού σε αποφάσεις της Δικαιοσύνης με τον χαρακτηρισμό τους ως «θεσμικό εμπόδιο».
Η χειραγώγηση της Δικαιοσύνης και η εργαλειακή χρήση της στην κομματική και εκλογική αντιμαχία συνιστούν ένα ισχυρό πλήγμα για το κράτος δικαίου. Παρεμβάσεις στο έργο της δικαστικής εξουσίας έχουν επισημανθεί ή καταγγελθεί και παλαιότερα. Όμως η ένταση, η έκταση και ο τρόπος δημοσιοποίησης τέτοιων παρεμβάσεων κατά την τελευταία τριετία συνιστούν μία ποιοτική διαφοροποίηση. 
Σημαίνει αυτό ότι η Ελλάδα έχει παύσει πλέον να αποτελεί κράτος δικαίου ή ότι η Δικαιοσύνη κηδεμονεύεται από την κυβέρνηση, όπως υποστηρίχθηκε από ορισμένες πλευρές; Η απάντηση είναι σαφώς αρνητική.  Δεν μετασχηματίστηκε σε Πολωνία, Ουγγαρία ή Τουρκία. Άρα ο δημόσιος λόγος πρέπει να παραμένει ψύχραιμος.
Ο μεγάλος κίνδυνος σήμερα προέρχεται από τη λαϊκίστική διακυβέρνηση, που προκαλεί μια ρηχή ηθικοποίηση της πολιτικής και μετατρέπει τον πολιτικό διάλογο σε κυνήγι μαγισσών. Σε αυτό το επικίνδυνο για τη Δημοκρατία παιχνίδι δεν πρέπει να παρασυρθούν τα αντιπολιτευόμενα κόμματα. Αρκετά πλήγματα στους δημοκρατικούς θεσμούς έχουν επιφέρει όσα έγιναν την τελευταία οκταετία, με αφετηρία τις κρεμάλες στις πλατείες και κατάληξη την ποινικοποίηση της αντίθετης πολιτικής στάσης.