ieidiseis, 1.7.2023
Ο ακροδεξιός λόγος από μη ακροδεξιά κόμματα, οι ακροδεξιές πρακτικές από μη ακροδεξιές Κυβερνήσεις και οι άστοχοι χειρισμοί για τον εκλογικό αποκλεισμό των ακροδεξιών κομμάτων ήταν το προσάναμμα για την επικίνδυνη ενδυνάμωση της Ακροδεξιάς. Ακούγονται και γράφονται τις τελευταίες μέρες διάφορες νομικές προσεγγίσεις για το τι ισχύει ως προς την έκβαση και τις συνέπειες ενδεχόμενων ενστάσεων στο Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο (ΑΕΔ) για ακύρωση της εκλογής των βουλευτών των Σπαρτιατών (α. δεν είναι αποδείξιμη η σχέση με Κασιδιάρη με στοιχεία μεταγενέστερα της ανακήρυξης, β. αφού ανακηρύχθηκε το κόμμα και εκλέχθηκαν οι βουλευτές του δεν μπορεί να προσβληθεί η εκλογή τους λόγω σχέσης με Κασιδιάρη, γ. αν αποδειχθεί η ηγεσία Κασιδιάρη ακύρωση της εκλογής των βουλευτών λόγω εκλογικής παράβασης και νέες εκλογές στην επικράτεια δ. νέες εκλογές μόνο στις 12 περιφέρειες ε. αν αποδειχθεί η ηγεσία Κασιδιάρη τότε ανακατανομή εδρών υπέρ των υπολοίπων κομμάτων, στ. υπάρχει πιθανόν επιγενόμενο ασυμβίβαστο, άρα να ακυρωθεί η εκλογή λόγω έλλειψης νομίμων προσόντων εκτός αν ανεξαρτητοποιηθούν οι βουλευτές κλπ κλπ–καθένας και μία άποψη). Τέσσερις σύντομες παρατηρήσεις:
1. Η νομική επιχειρηματολογία είναι ενδιαφέρουσα για μία συζήτηση σεμιναρίου μεταξύ συνταγματολόγων και προσωπικά έχω διαμορφώσει κατασταλαγμένη άποψη, επειδή όμως καταγράφονται μέχρι στιγμής τουλάχιστον πέντε διαφορετικές απόψεις ή παραλλαγές τους για το θέμα, φοβάμαι ότι οσονούπω θα αρχίσει να αμφισβητείται συλλήβδην η σοβαρότητα και τα κίνητρα όσων εκφέρουν τις απόψεις αυτές στη δημόσια σφαίρα.
2. Ας πάρουμε κάποια απλά παραδείγματα, που μπορεί να παρακολουθήσει χωρίς δυσκολία και ο μη νομικός, για να δοκιμάσουμε στην πράξη ορισμένες από τις υποστηριζόμενες θεωρίες.
Πρώτο σενάριο, αντί ο Κασιδιάρης να δηλώσει μετά τον αποκλεισμό του συνδυασμού του από τον Άρειο Πάγο ότι στηρίζει τους Σπαρτιάτες, ας υποθέσουμε ότι είχε δηλώσει υποστήριξη στον ΣΥΡΙΖΑ ή στη Νέα Δημοκρατία και ότι στις εκλογές της 25ης Ιουνίου το κόμμα που στήριξε ανέβαζε το ποσοστό του κατά 4 ή 5% σε σχέση με τις εκλογές του Μαΐου. Αυτό θα σήμαινε ότι ο Κασιδιάρης είναι υποκρυπτόμενο μέλος της ηγεσίας του κόμματος που στήριξε, άρα θα έπρεπε να έχει αποκλειστεί ο ΣΥΡΙΖΑ ή η Νέα Δημοκρατία από τις εκλογές και συνεπώς, κατά την άποψη αυτή, να ακυρωθεί η εκλογή των βουλευτών τους; (Αυτή η άποψη εκφράστηκε από σοβαρό συνάδελφο, ότι δηλαδή η στήριξη Κασιδιάρη σε συνάρτηση με την αύξηση των ποσοστών αποτελούν ισχυρές αποδείξεις ότι μετέχει αφανώς στην ηγεσία των Σπαρτιατών). Όμως η απόδειξη της αφανούς συμμετοχής στην ηγεσία χρειάζεται ισχυρότερες αποδείξεις για να θεμελιωθεί στο ΑΕΔ από μία δήλωση στήριξης.
Δεύτερο σενάριο, ας υποθέσουμε ότι το ΑΕΔ δέχεται τις ενστάσεις και αποφασίζει μετά από τη σχετική διαδικασία (σε λίγους μήνες από σήμερα, ενδεικτικά τον Νοέμβριο) ότι πράγματι παρανόμως ανακηρύχθηκαν οι συνδυασμοί των Σπαρτιατών και πρέπει να επαναληφθούν οι εκλογές, σύμφωνα με τον κανόνα που προβλέπει το άρθρο 32 παρ. 2 του νόμου 345/1976 περί ΑΕΔ (η περίπτωση ανακατανομής των εδρών αποτελεί κατά τον νόμο αυτό εξαίρεση). Μπορεί να θεωρηθεί σοβαρό ενδεχόμενο να υπάρξει μια τέτοια απόφαση του ΑΕΔ, με βάση την οποία θα προκηρύσσονταν πάλι εκλογές για τον ερχόμενο Ιανουάριο; Και ποιους θα εξυπηρετούσε κάτι τέτοιο; Η απάντηση είναι προφανής.
Τρίτο σενάριο, το δικαστήριο κρίνει, όπως υποστηρίζει μία άποψη, ότι υφίσταται επιγενόμενο ασυμβίβαστο των βουλευτών επειδή εκ των υστέρων ο Κασιδιάρης έγινε μέλος της ηγετικής ομάδας του κόμματος. Αμφιβάλλει κανείς ότι αμέσως οι βουλευτές των Σπαρτιατών θα δήλωναν ανεξάρτητοι ή θα δημιουργούσαν νέα κοινοβουλευτική ομάδα;
3. Όλη αυτή η συζήτηση και οι επικείμενες ενστάσεις το μόνο που πετυχαίνουν είναι να θρέφουν τη νεοφασιστική Ακροδεξιά. Αν το ΑΕΔ κρίνει ότι παρανόμως μετείχαν οι Σπαρτιάτες στις εκλογές και ανακατανείμει τις έδρες τους (εκδοχή που θεωρώ μη πειστική ως προς την ανακατανομή των εδρών, αλλά υποστηρίζεται δημόσια από τουλάχιστον τρεις καθηγητές νομικών Σχολών) τότε θα τους μετατρέψει σε “ήρωες” και θα ρίξει σκιές στους δημοκρατικούς θεσμούς. Αν, αντιθέτως, απορρίψει τις ενστάσεις, το οποίο θεωρώ πιθανότερο, οι νεοφασίστες θα περιφέρουν την απόφαση αυτή ως λάβαρο, πανηγυρίζοντας και διατρανώνοντας ότι τίποτα δεν τους σταματάει απέναντι στο “σύστημα” που τόσο εχθρεύονται. Τέλος, το πιο απίθανο από όλα τα σενάρια, αν το ΑΕΔ αποφάσιζε νέες εκλογές, τότε η Ακροδεξιά θα είχε πετύχει να προκαλέσει χάος στη χώρα και, επιπλέον, το πιθανότερο είναι ότι υπό αυτές τις συνθήκες θα αποτελούσε το επίκεντρο της εκλογικής αντιπαράθεσης και με κάποιο άλλο σχήμα θα ενίσχυε τις δυνάμεις της.
4. Όπως οι περίφημες τροπολογίες απέτυχαν να εμποδίσουν την είσοδο όχι ενός, αλλά τριών ακροδεξιών κομμάτων στη Βουλή, έτσι και αυτή η δικαστική διαμάχη λειτουργεί ως δωρεάν πολιτική καμπάνια υπέρ τους και μάλιστα υπέρ των πιο ακραίων. Λένε κάποιοι, ότι επιτεύχθηκε όμως να μην εκλεγεί ο ίδιος ο Κασιδιάρης…Μικρό το όφελος, αφού έτσι και αλλιώς θα παρέμενε στη φυλακή. Οι ιδέες του διαχέονται τώρα στην κοινωνία και στο Κοινοβούλιο, ενόσω ο ίδιος απολαμβάνει τη δόξα του “μάρτυρα” στον αγώνα κατά των “διεφθαρμένων ελίτ”.