Εφημερίδα Πελοπόννησος, 25/5/2021
Η απάντηση στο ερώτημα «ποιοι υποχρεούνται να εμβολιαστούν;» προϋποθέτει μία σειρά από λεπτές σταθμίσεις με βάση το Σύνταγμα και την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Το πρώτο που πρέπει να γίνει σαφές είναι ότι ο εμβολιασμός δεν μπορεί να καταστεί υποχρεωτικός υπό την έννοια της άσκησης βίας ή των ποινικών κυρώσεων κατά των αρνητών του εμβολίου. Μια τέτοια υποχρέωση θα ήταν αντίθετη προς το Σύνταγμα, ακόμη και για εκείνους που λόγω της φύσεως της εργασίας τους κρίνεται επιβεβλημένο να εμβολιαστούν, όπως οι εργαζόμενοι στον υγειονομικό τομέα ή σε δομές φροντίδας ηλικιωμένων.
Ωστόσο, όσοι αρνούνται να εμβολιαστούν είναι εύλογο και συνταγματικά θεμιτό να υπόκεινται σε περιορισμούς και δυσμενείς επιπτώσεις, που μπορεί να περιλαμβάνουν ακόμη και την απομάκρυνση από την εργασία τους, αν η έκθεσή τους στον ιό ενδέχεται να προκαλέσει την ασθένεια άλλων ανθρώπων. Η άποψη αυτή επιβεβαιώθηκε πρόσφατα με την απόφαση 2317/2020 του Συμβουλίου της Επικρατείας και τη Vavřička και άλλοι κατά Τσεχίας του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, που δημοσιεύθηκε τον περασμένο μήνα.
Με αυτό το σκεπτικό μπορεί να θεωρηθεί εύλογο ότι όσοι δεν επιθυμούν να εμβολιαστούν δεν θα έχουν πρόσβαση σε συγκεκριμένες μορφές συμμετοχής στην οικονομική και κοινωνική ζωή. Αντιστρόφως, μπορούν να επιβληθούν δυσμενείς επιπτώσεις, με νομοθετική ρύθμιση, για εκείνους που αρνούνται να εμβολιαστούν χωρίς να συντρέχουν ιατρικοί ή σοβαροί συνειδησιακοί λόγοι.
Δυσμενείς επιπτώσεις είναι σύμφωνο με το Σύνταγμα να επιβληθούν με νόμο για εκείνους τους εργαζόμενους που αρνούνται να εμβολιαστούν, παρότι λόγω της φύσεως της εργασίας τους η άρνησή τους ενδέχεται να θέσει σε κίνδυνο την υγεία άλλων ανθρώπων. Ο νομοθέτης καλείται να ρυθμίσει αναλυτικά τις κατηγορίες εργαζομένων που θα πρέπει να εμβολιαστούν και τις επιπτώσεις της ενδεχόμενης άρνησής τους, η οποία δεν αποκλείεται να συνίσταται ακόμη και στην απόλυση υπό ειδικούς όρους ως προς την αποζημίωση.
Ο γενικός υποχρεωτικός εμβολιασμός του πληθυσμού θεωρητικά δεν αποκλείεται να θεωρηθεί επιβεβλημένος υπό συγκεκριμένες συνθήκες, με γνώμονα την αρχή της αναλογικότητας. Ασφαλώς, από μία τέτοια υποχρέωση θα εξαιρούνται όσοι για ιατρικούς ή άλλους σοβαρούς λόγους δεν μπορούν να εμβολιαστούν. Ωστόσο, τέτοιες ακραίες συνθήκες δεν έχουμε ευτυχώς βιώσει στη χώρα μας και ελπίζουμε να μη βιώσουμε.